Dosya sistemi olmayan bir depolama cihazının içerisinde dosyaları organize edebilecek bir sistem olmayacaktır. Üstelik dosya sistemi olmayan bir cihazın içerisinde hiyerarşik yapı yada dosyanın şuan olduğu dizini takip edip, kolaylıkla dosyalarınıza ulaşabileceğiniz klasörleri olmayacaktır, bu nedenle tüm depolama birimlerinin bir depolama sistemi kullanması gerekir.
Dosya sistemleri hakkında daha fazla bilgi almak için, aşağıdaki dosya sistemi türleri hakkında sitemizde yayınlanan yazıları okuyabilirsiniz.
Cluster (küme), bir sabit diskte mümkün olan en küçük depolama birimidir, ancak dosyalar için fiziksel olarak ne kadar byte’ lık kullanıma hazır depolama alanı bulunduğunu belirleyen sektörlerdir. Sektörler ise kümeler olarak gruplandırılmıştır. Bölümlemeye bağlı olarak, her cluster’ da bir veya daha çok 512 byte’ lık sektör bulunur. Cluster büyüklüğü dosya sistemi bölmenin büyüklüğüne göre belirlenir. Kümeler ayırma birimleri olarak bilinirler ve boyutları 512 bayttan 64 kilobayta kadar değişir. 4 KB’lık bir depolama alanı normalde 8 sektörden oluşur. Yani her sektör 0.5 KB’ lık veri depolar. Kümeler, disk üzerindeki kesintisiz bir veri iletişimini temsil eder. Dosya sistemleri verileri, programları ve dizinleri bu cluster içinde saklar.
Dosya sistemi, bir dosyanın disk üzerinde nasıl saklandığı ve bir bilgisayarın dosyaları yönetebilmek için erişimi nasıl sağladığını kontrol eden bir sistemdir.
İşletim sistemleri, kümelenmiş depolama alanını düzenlemede dosya sistemine başvurur.
Dosya sistemi, her kümenin durumunu kaydeden bir veritabanına sahiptir. Özetle dosya sistemi, işletim sistemine bir dosyanın hangi kümelerde depolandığını ve yeni verileri hangi kümelerde depolayabileceğini söyler.
Sabit diskinizi veya flash sürücünüzü biçimlendirdiğinizde, onu bir işletim sisteminin kullanımına hazırlamış olursunuz. Bu işlem sırasında diske bir dosya sistemi kurulur ve sürücüde önceden depolanmış olan veriler silinir.
PEKİ, KÜME BOYUTU NEDEN ÖNEMLİDİR?
Küme boyutuna göre, bir dosya bir veya onlarca küme içerisinde depolanabilir. Bir dosya, küme boyutundan küçük olduğunda geriye kalan boş alan kaybedilir. Windows’ da örneğin bir bayt boyutundaki dosyanın özelliklerine baktığınızda ‘Boyut’ ve ‘Diskteki Boyut’ alanlarında farklı değerler görürsünüz. ‘Diskteki boyut’ ile ‘Boyut’ arasındaki fark ‘artan alan’ veya ‘kaybedilen alan’ olarak bilinir.
Bir Kümeye (cluster’a) ancak 1 dosyanın bir parçası eklenebilir. Diyelim ki küme boyutunuz 8192 byte olsun. HDD’ ye bir dosya kaydedeceksiniz. Bu dosyanın boyutu ise 980kb yani 1003520 byte olsun. Bu durumda bu dosya 1003520 / 8192 = 123 kümeye yazılacak. Ancak son kümeye 4096byte’lık veri yazılacak. Bu son kümenin 4096 bytelık bölümü boş kalacak ve buraya başka bir veri yazılamayacaktır. Bu şekilde 1000000 adet dosya olsa ve hepsinde de 4096 byte’lık (en iyi ihtimalle) kullanılamayan kısım kalsa toplamda 3,8GB gibi bir alan kullanılamaz olarak kalacaktır. Eğer küme boyutu 4096 byte olsa idi bu dosya 245 kümeye yazılacak ve bütün kümeler tam olarak doldurulacaktır. Böylece atıl vaziyette kalacak küme sayısı ve boyutu düşeceğinden çok daha az bir kısım kullanılamaz olarak kalacaktır.
Küçük bir küme boyutu seçmek ise büyük dosyaların çok sayıda parçaya bölünmesi anlamına gelmektedir, bu ise dosyayı okuma işlevini uzatacağından okumada yavaşlamaya yol açacaktır. Küme boyutunu dikkatlice seçmelisiniz.
En yaygın Windows dosya sistemleri FAT (File Allocation Table Dosya ayırma/yerleşim tablosu), FAT32 ve NTFS’ tır (New Technology File System – Yeni teknoloji dosya sistemi). NTFS dosya sistemi 1993 Windows NT 3.5 ile birlikte çıktı. Windows 2000?e kadar bu işletim sisteminin geliştirme çizgisi tamamen ayrı tutuldu, NTFS dosya sistemi kullanan Windows NT ve 2000 sürümleri FAT sürücüleri görebilir ve bu sürücülerdeki dosyaları okuyabilirler. Ancak FAT kullanan işletim sistemleri NTFS bölümlerini göremezler.
NTFS, 4 GB ‘tan büyük dosya boyutlarını, 32 GB’ tan büyük bölümleri destekler, boş alanı FAT veya FAT32’den daha iyi yönetir ve daha öz bölünmeye yol açar. Ayrıca anında şifreleme gibi bazı güvenlik özelliklerine de sahiptir. NTFS, FAT sistemlerine göre birçok yenilik getirmekte. En önemli olanları arasında büyük sürücülerde depolama alanının uygun değer şekilde kullanımı, çökmelerin ardından hata düzeltmeleri, yetkisiz bilgi erişimine karşı koruma, indeks servisi, sıkıştırma ve veri şifrelemesi sayılabilir.
FAT dosya sistemi ise NTFS’ ye göre daha az yer kaplar, daha az yazma işlemi gerçekleştirir (bu da flash sürücülerde onu biraz daha hızlı yapar). Platform arası desteğe de sahip olan FAT’ in en büyük dezavantajı ise bölüm boyutları. FAT dosya sisteminde en büyük bölüm 32 GB olabilirken en büyük dosya boyutu FAT dosya sisteminde 2 GB, FAT32’de ise 4 GB’ tır. Büyük dosyalara erişim nispeten zordur. Çift önyükleme yapılandırılması kullanıyorsanız (çift işletim sistemi), NTFS bölümlerindeki dosyalara bilgisayarınızdaki diğer işletim sisteminden erişemeyebilirsiniz. Bu sebeble, çift önyükleme yapılandırması istiyorsanız, FAT32 veya FAT kullanmanız daha iyi olacaktır.
Flash sürücülerde sıklıkla kullanılan bir dosya sistemi ise exFAT’ tır (Uzatılmış Dosya Ayırma Tablosu). NTFS gibi exFAT da 4 GB’ tan büyük dosyaları ve 32 GB’ tan büyük bölümleri destekler, dosya yönetimi ise dosya bölünmesine engel olur. Aynı zamanda hızlıdır ve taşınabilir kişisel dosyaları ve medya dosyalarını yönetmeye yönelik optimize edilmiştir.
ExFAT dosya sistemi FAT32 FAT dosya sistemleri ailesindeki devamıdır.
DOSYA TÜRLERİ HANGİ İŞLETİM SİSTEMLERİNDE TANIMLANIR?
FAT ve FAT32 neredeyse bütün işletim sistemleri tarafından tanınmasına rağmen NTFS ile biçimlendirilmiş bir sürücü, Windows dışındaki platformlarda kullanılmamaktadır. NTFS okuma ve yazma desteği birçok Linux dağıtımında belirli araçlar kullanarak mevcut.
exFAT ise Windows XP ve Linux’ da ilgili sürücülerin yüklenmesini gerektiriyor. Dosya sistemi, Windows Vista SP1, Windows 7 ve Mac OS X’ de destekleniyor.
SABİT DİSKİMİN NASIL BİÇİMLENDİRİLDİĞİNİ NASIL GÖREBİLİRİM?
Dosya sistemi, disk özellikleri penceresinde görüntülenebilmektedir. Bilgisayar’a tıklayın. İncelemek istediğiniz sürücüye sağ tıklayın ve açılan menüden Özellikler’ i seçin. Genel sayfasında Dosya Sistemi karşısında yazan değere bakarak dosya sisteminizi öğrenebilirsiniz.
Bir NTFS sürücüsünde küme boyutunu öğrenmek için başlat menüsünü açın ve ‘CMD’ yazın. Arama sonuçlarından ‘Komut İstemi’ne yani CMD‘ ye sağ tıklayın ve Yönetici olarak çalıştır’ a tıklayın. Güvenlik sorusunu geçmek için ‘Evet’ e tıklayın ve aşağıdaki komutu yazın:
fsutil fsinfo ntfsinfo [sürücü harfi]
(Örneğin: fsutil fsinfo ntfsinfo C:)
ve Enter’ a basın. Karşınıza Dos Ekranında Bayt/Küme karşısında ki değer küme boyutunuzu göstermektedir.
Windows XP ve Windows 7’de Easeus Partition Manager gibi üçüncü parti uygulamaları kullanarak küme boyutunu değiştirebilirsiniz. Dikkat buyurmanız gereken bir nokta, disk bölümleme programlarını kullanırken çok dikkatli olmalı ve sabit diskinizin yedeğini mutlaka almış olmalısınız. Disk bölümlemede çıkacak küçük bir sorun verilerinize erişiminizi engelleyebilir.
0 comments:
Yorum Gönder